Çizgi filmler… Küçüklüğümden bu yana beni her seferinde büyülemeyi başaran vazgeçilmezlerimden olmuşlardır. Hafta sonları evde herkes daha uyurken, sabahın beşinde uyanıp televizyonda herhangi bir kanalı açarak bizim zamanımızda yayınlanan çizgi filmleri izlemek, beni dünyanın en mutlu çocuğu yapıyordu. Burayı okuyorsanız; eminim sizi de… Biz çok güzel bir nesildik, hep en güzel çizgi filmleri izledik ve bizden sonra gelecek olan nesillerin de bu ruha sahip çizgi filmlere veya ‘dizilere’ ihtiyacı var bence.
Animasyon Günlüğü; bir Disney serisi yaptıklarını ve benim de bir film hakkında yazmamı istediklerinde ne kadar mutlu olduğumu anlatmam çok zor. Bir gün belki çocuğumla, en başından sonuna kadar neredeyse 100 yıllık Disney klasiklerini izlemek hep hayalim olmuştur ama yapılan bu değerli iş beni bunu yapmak için bir an bile durmamam konusunda oldukça zorluyor. Çok heyecanlıyım. Hem küçüklüğümde en sevdiğim filmlerden biri hakkında bu yazıyı kaleme aldığım için, hem de böylesine güzel bir şeyin içinde bulunduğum için…
James Barrie, 1904 yılında “Peter Pan ya da Büyümeyen Çocuk” adı ile sahnelenmeye başlayan oyununu 1911’de “Peter Pan ve Wendy” adı ile romanlaştırdı ve kitabın ilk uyarlaması bundan tam 18 yıl sonra, 1929 yılında sinemaya uyarlandı. Disney’in 1953 yılında sinemaya bir animasyon filmi olarak uyarladığı Peter Pan; o zamana kadar yapılmış ilk uyarlama değildi. Zaten sonuncu da olmadı. 50ler Hollywood sinemasının etkilerini olabildiğince baz almış Peter Pan; orijinal dilinde izlediğimizde, sinemaya ve kitabın da yazıldığı dönemin insanlarına dair uzaktan yakından bir ilgimiz varsa bunu direkt hissettiriyor.
Teknik anlamda o yıllarda üstün bir başarıya imza attıklarını düşündüğüm Disney, her geçen yıl nasıl da kendilerini geliştirdikleri konusunda (klasikleri ve yeni filmleri de dahil), her seferinde şaşırtıyorlar. Bir animasyona göre yapılan ses miksajı ve seslendirmeler 50’li yıllarda izlediğim filmler arasında en iyilerden birisi. Hele bu filmden 2 sene önce çıkmış ”Alice in Wonderland” animasyon filmini ise tarihte bir daha geri dönüşünün zor olabileceği eşsiz bir başyapıt olarak görmekteyim, ilk izlediğim günden bugüne kadar da asla değişmedi.
Hikâye anlamında kitaptan birebir olarak uyarlanmış diyebileceğimiz ”Peter Pan”, o dönemin çocukları için nasıl bir etki bırakıyordu emin değilim fakat bugün tekrar izlediğim bu film, kadın karakterlere yüklenilen yanlış portreleri ile gözü oldukça tırmalayabiliyor. Hele şimdi ellerinde telefon-tablet, bilgiye ve yanlış şeylere de anında ulaşıp neyin ne olduğunu erkenden öğrenebilen çocuklar için bu filmi izlemek nasıl sonuçlara yol açabilir düşünmek bile istemiyorum.
Filmin yönetmenleri olan Clyde Geronimi, Wilfred Jackson ve Hamilton Luske‘yi daha öncesinde ve sonrasında da diğer Disney filmlerini yönetirken gördük. Üçü birlikte harika işlere imza attılar ve ”Peter Pan”, bana küçükken güzel gelse de şimdi oldukça sıkıcı, izlemesi zor bir filme dönüşmüş. 1937’de ”Pamuk Prenses ve Yedi Cüceler”, 1940’da ”Pinocchio”, 1940’da ”Fantasia”, 1941’de ”Dumbo”, 1946’da Disney’in ilk live-action filmi olan ”Song of the South”, ”Melody Time”, ”Cinderella”, ”Alice in Wonderland” derken Disney’e ve dünyaya büyük bir miras bıraktılar ve bu filmlere dair incelemeler de kısa bir zaman içerisinde Animasyon Günlüğü’nde yerini alacaktır.
Kısacası Peter Pan, dönemine göre baktığımızda oldukça iyi bir animasyon filmi olsa da, küçükken çok sevmeme rağmen bendeki etkisini artık yitirmiş, sıkıcı bir filme evrilmiş. Teknik anlamdaki başarısı gözardı edilemez bu film şimdiki çocuklara izletilecekse eğer – yine bana kalırsa – bilinçli bir çift ebeveyne sahip olmaları gerekiyor. Yeni uyarlamalarını da merakla beklediğim Peter Pan’i bu sıralar ”The Green Knight” ile beni kendine aşık etmiş David Lowery, yine Disney için live-action olarak uyarlıyor. Kendisi eminim hem yetişkinler hem de çocuklar açısından oldukça iyi bir filme imza atacak ve Disney’in ve James Barrie‘nin mirasını layığıyla bu yıllara taşıyıp modern bir uyarlama ortaya çıkaracaktır.